Leerlingbegeleiding

Waarom leerlingbegeleiding?

Elke leerling verdient de beste zorg. Niet elke leerkracht moet op elk moment die beste zorg kunnen bieden. 

Daarom investeren we in sterke leerlingbegeleiders: collega's die samen met leerkrachten, het ondersteunend personeel, netwerkpartners, directie, leerlingen en ouders verantwoordelijk zijn voor een kwalitatief zorgbeleid binnen zorgbreed en kansenrijk onderwijs. 

Goed zorgen voor leerlingen houdt in dat we goed zorgen voor leerkrachten. Op deze pagina, maar zeker in je eigen school, ontdek je hoe we dat doen. 

In dialoog

De werking van de leerlingbegeleiding ondersteunt leerkrachten in hun kerntaak zodat de leerkracht in de klas de brede basiszorg goed kan vorm geven. 

De leerlingbegeleiding is ook verantwoordelijk voor de tweedelijnszorg: als er verhoogde zorg of uitbreiding van zorg nodig is, staan ze voor de leerling en leerkrachten klaar! Waar nodig begeleiden ze samen met leerondersteuners een leerling in zijn klascontext of ondersteunen ze bij de overstap naar een school op maat . 

De zorgvisie die dit continuüm omspant, vind je terug in de visietekst van het Spectrumcollege in de volgende sectie. 

Hoe leerlingbegeleiding op elke campus vorm krijgt, is het resultaat van dialoog tussen leerkrachten, leerlingbegeleiders, directie, onze schoolraad waarin ook ouders, leerlingen en lokale partners zetelen en de scholengemeenschap. Dankzij die afstemming is onze leerlingbegeleiding een krachtig, dynamisch orgaan. 

Verbonden in visie, uniek in uitwerking

Samen met alle partners werkten we deze visie op leerlingbegeleiding uit voor de scholengemeenschap. Elke campus heeft eigen accenten en die komen daarin zeker tot hun recht. Ook vind je er de rechtstreeks gegevens van onze straffe leerlingbegeleiders. Nieuwsgierig? Klik zeker op de documenten of ga naar Smartschool > Intradesk > Scholengemeenschap > Leerlingbegeleiding > 2021-2022 > Visietekst.

CP Campus Paal - visietekst leerlingbegeleiding.pdf
DL Duaal Leren - visietekst leerlingbegeleiding.pdf
CL Campus Lummen - visietekst leerlingbegeleiding.pdf
CBM visietekst leerlingbegeleiding.pdf
CBB visietekst leerlingbegeleiding.pdf

Wij zijn er voor leerlingen

Onze leerlingbegeleiding is er voor leerlingen, voor leerkrachten én werkt op schoolniveau. Leerlingbegeleiders werken op 4 begeleidingsdomeinen:

Hoe doen we dat concreet? Door leerlingen systematisch op te volgen, actief te werken aan het verminderen van risicofactoren en beschermende factoren te versterken. Maar ook door te ondersteunen in leren studeren of een luisterend oor te bieden. We bespreken met leerlingen welke stappen ze kunnen zetten in autonomie, verbondenheid en hun competenties. Graag koppelen we essenties van onze gesprekken terug naar de klassenleraar, klassenraad en ouders. Via het leerlingvolgsysteem kan je dat proces opvolgen, maar spreek ons ook gerust aan. Zo kunnen wij samen een duurzaam traject opstellen voor in de klas (brede basiszorg) en buiten de klas (leerlingbegeleiding).

Wij zijn er voor en met leerkrachten

Samenwerking met leraren: samen met de klassenraad bespreken we hoe we alle leerlingen tot leren kunnen brengen. We verdiepen ons in motivatie van leerlingen en welke werkvormen of differentiatie echt werken. We zien de klassenraad als hefboom om sterktes en noden van leerling(en) en leerkrachten in kaart te brengen en samen aan te pakken: we kiezen gerichte doelen, schrijven een aanpak uit, formuleren afspraken, concretiseren maatregelen op klas- en leerlingniveau en volgen deze op. Effectief klasmanagement willen we gericht ondersteunen: wat werkt (niet) voor deze klas? Hoe kunnen we positief gedrag verhogen en ongewenst gedrag voorkomen? We willen leren van en met elkaar door elkaars vakmanschap te erkennen en te waarderen. We geloven dat iedereen kan groeien en zetten in op professionalisering.

Wij zijn er voor leerkrachten: we bieden een luisterend oor. Wat hebben zij nodig om hun kerntaak goed te doen? Graag nemen we een coachende rol op en trekken desgewenst mee de klas in.  We zien dat leerkrachten bijzonder hard werken. Daarom willen we in de begeleidende klassenraad samen selecteren wie (niet) inzet op remediëring en differentiatie. Die differentiatie mag gerust eerst op klasniveau gebeuren. Niet alles vereist een aanpak op leerlingniveau. Zo willen we én de taakbelasting van de leerkracht en de leerling bewaken én rendement verhogen.

Wij zijn er op schoolniveau

We ontwerpen preventieve en curatieve acties voor een positief leef-en leerklimaat op school. We nemen ook tuchtprocedures en moeilijke zaken ter harte. We bouwen mee aan een doorleefd kwaliteitsbeleid waarin we nascholingsnoden opmerken, samenwerkingsafspraken met CLB en partners evalueren en bijsturen. Over de campussen heen overleggen we over casussen, procedures en visie. Niet om allemaal hetzelfde te doen, wel om van elkaar te leren en een gelijkgestemde taal te spreken.

Prioriteit: leergericht gedrag

Jaarlijks kiezen we vanuit de scholengemeenschap één focus voor onze leerlingbegeleiding. Vorig schooljaar lag het accent op handelingsgericht klassenraden en een gedeelde visietekst. 

Dit jaar en volgend schooljaar kiezen we resoluut voor leergericht gedrag.  Waarom doen we dat? Leerlingen die nog geen leergericht gedrag stellen, moeten dat leren. Dat komt niet vanzelf. 

We delen gedrag op in 4 categorieën: er is (1) leergericht gedrag waarbij de leerling zijn eigen leren en het leren van anderen ondersteunt in zijn gedrag. Bij een gele vlag (2) hindert de leerling zijn eigen leren of welbevinden, maar niet dat van anderen. Deze leerling zit bijvoorbeeld op zijn gsm. Bij een oranje vlag (3) hindert de leerling zowel zijn eigen leren of welbevinden, als dat van anderen. Bij een rode vlag (4) hindert de leerling zowel zijn eigen leren of welbevinden, als dat van anderen zo ernstig dat lesgeven onmogelijk wordt. Voor de groene, gele en oranje vlag willen we de leerkracht ondersteunen om dit in de klas zelf aan te pakken. Bij een rode vlag is er altijd hulp van leerlingbegeleiding. 

De 7 principes uit de infographic hiernaast illustreren wat richting geeft aan onze ondersteuning. De ideale begeleiding bestaat erin dat we in het begin zeer gerichte sturing geven opdat leerlingen zichzelf steeds beter kunnen sturen in hun leergericht gedrag. Je bent een goede leerkracht of leerlingbegeleider als je jezelf overbodig maakt en leerlingen uiteindelijk zonder jouw hulp zelfstandig vakmanschap vertonen.  De les en de groep hebben altijd voorrang. Dat betekent dat de leerkracht een gele of oranje vlag snel kan aanpakken zonder leertijd te verliezen. De klas voelt altijd dat de leerkracht het ongewenst gedrag ziet en reageert maar leerlingen merken vooral  dat de groep belangrijk is en de les door gaat.   Door preventief en curatief te werken, het netwerk rond de leerling goed aan te spreken en grondig te begeleiden hopen we dat iedereen zich deel van de oplossing voelt, ook al voelt men zich niet deel van het probleem. Een leerling die het probleem, de oorzaak of de schuld van een lastige situatie of slechte resultaten buiten zichzelf legt 'Ge hebt gewoon ne pik op mij mevrouw!', voelt zich niet verantwoordelijk voor het opnemen van herstelgedrag en leert onvoldoende handelingsalternatieven om eigen verantwoordelijkheid op te nemen. We leren leerlingen om zelf weer aan het stuur te gaan zitten van hun eigen leren en zichzelf altijd als deel van de oplossing te zien. Leerkrachten modelleren dat mooi: als één leerkracht problemen heeft met of in een klas, trekt het hele team aan hetzelfde zeel. Want iedereen is altijd deel van de oplossing ook al ben je geen deel van het probleem. 

Er is op onze scholen uiteraard al een flinke weg afgelegd: leerkrachten stemmen hun aanpak op elkaar af en er worden afspraken gemaakt op de klassenraad. Toch kunnen we de harmonie in de aanpak nog versterken, de rol van elke leerkracht, leerlingbegeleider en teamlid nog verstevigen en nog meer inzetten op actie. Daarom komen alle leerlingbegeleiders 6 keer per jaar samen in een professionaliseringstraject dat beleidsondersteunend werkt en concrete houvast, theorie en tips voorziet. Riet Berben, Mieke Moermans van de PBD nemen dit samen met Tine Bos op.  Zo hopen we zowel de leerkracht als de leerling optimaal te ondersteunen.

In de pers

Door een vechtpartij op school eind januari 2023 op CBB, wordt de vraag gesteld naar onze preventieve en curatieve maatregelen in functie van gedrag zowel voor CBB als voor ons hele scholengemeenschap. Daarop werd volgend artikel gepubliceerd.